Ankara
ABD'nin NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Julianne Smith, NATO’nun Madrid Zirvesi öncesi ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen çevrim içi brifingde gazetecilerin sorularını yanıtladı.
NATO’nun Brüksel’deki merkezinde bu hafta iki toplantı yapılacağını anlatan Smith, bunların Ukrayna’ya destek veren 50 ülkenin katılacağı Ukrayna Savunma Temas Grubu toplantısı ile NATO Savunma Bakanları toplantısı olduğunu kaydetti.
Savunma Bakanlarının değişen güvenlik ortamını bu toplantıda ele alacağını dile getiren Smith, NATO ortaklarının da toplantıya katılacağını bildirdi.
Madrid Zirvesi'nde yeni stratejik konseptin de ele alınacağına işaret eden Smith, “Bu belge NATO’nun temel değerlerini yeniden teyit ediyor, temel amaçlarını tanımlıyor ve görevlerini yeniden özetliyor. En son 2010’de hazırlanan bu belgenin güncellenmesi ittifak için önemli bir gelişmedir.” diye konuştu.
Liderlerin Madrid’de NATO’nun açık kapı politikasına desteğini de göstereceğini ifade eden Smith, şunları söyledi:
“Bu, Moskova’ya ve dünyanın birçok ülkesine açık bir mesajımızdır. Biz, ABD olarak Finlandiya ve İsveç’in başvurusunu açıkça destekliyoruz. Bu ülkelerin yalnızca askeri yeteneklerinin değil, paylaştığımız ortak değerlere sahip olmalarının da ittifakı güçlendireceğine inanıyoruz.”
NATO’nun doğu kanadındaki 8 taburun geleceği Madrid’de ele alınacak
Brifingin soru cevap kısmında NATO’nun Ukrayna’ya yönelik silah desteğine ilişkin soruyu yanıtlayan Smith, Ukrayna’ya bu alandaki en büyük yardımı ABD’nin yaptığını vurguladı.
NATO müttefiklerinin ve diğer ülkelerin de Ukrayna’ya destek verdiğini kaydeden Smith, bunların yalnızca silah yardımı değil insani ve ekonomik yardımlar da olduğuna dikkati çekti.
Ukrayna Savunma Temas Grubu toplantısının da bu kapsamda düzenleneceğini anlatan Smith, günlük olarak Ukraynalılardan ihtiyaçlarına yönelik bilgilendirme aldıklarını söyledi.
Smith, NATO’nun doğu kanadındaki Polonya ve üç Baltık ülkesinde bulunan askeri taburu Geliştirilmiş İleri Mevcudiyetin (EFP) geleceğine ilişkin soruya da yanıt verdi.
EFP kararının 2014’te Rusya’nın Kırım’ı ilhakı ile alındığını hatırlatan Smith, bugün 8 taburun bölgede görev yaptığını belirtti.
Smith, EFP’nin geleceği ile kısa ve uzun vadeli planların Madrid’de ele alınacağını söyledi.
"Kapalı kapılar ardından Türklerin kaygılarını gidermeye çalışıyoruz"
Ukrinform’dan Yaroslav Dovgopol’ün içinde İngiltere, Polonya, Baltık ülkeleri, Ukrayna ile Türkiye’nin de yer alması öngörülen bir oluşuma ABD’nin tepkisine yönelik soruyu yanıtlayan Smith, ABD’nin NATO’yu güçlendirecek tüm ikili ve çok taraflı oluşumlara destek verdiğini söyledi.
Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelikleri konusunda ortaya koyduğu endişelerinin giderilmesine ilişkin soruya Smith, iki ülkenin Türkiye ile, Türkiye’nin endişelerini gidermek için görüştüğü cevabını verdi.
Bireysel olarak ABD gibi bazı ülkelerin de Türkiye, İsveç ve Finlandiya’yla temas halinde olduğunu dile getiren Smith, Kuzey Atlantik Konseyinde de konunun gündeme geldiğini kaydetti.
Smith, İsveç ve Finlandiya için katılım görüşmelerinin açık tutulacağını da belirterek, "Sonunda bunun olacağına hala güveniyoruz. Zamanlama olaraksa kesin bir şey söyleyemiyorum ancak kapalı kapılar ardında Türklerin kaygılarını gidermeye çalışıyoruz." dedi.
"Diplomatik çözüm bulmaya çalışan ülkeleri destekliyoruz"
Smith, Ukrayna limanlarındaki tahılların çıkışı ve gemi hareketliliğine yönelik soruyu da yanıtlayarak bu konudaki görüşmelerin BM ile çeşitli kurumlar ve ülkeler arasında yapıldığını ancak bir gıda güvenliği sorunu yarattığını söyledi.
İtalya’nın barış planına yönelik soruya verdiği yanıtta barışın bir masa etrafında oturmakla geleceğini belirten Smith, ABD’nin de savaşın çıktığı günden bu yana birçok diplomatik girişimde bulunduğuna işaret etti.
Rusya temsilcileriyle NATO ve AGIT kapsamında görüşmeler yapıldığını ifade eden Smith, "Birçok devlet lideri Moskova ve Kiev’e gidip gelerek çeşitli çabalar sarf etti ancak Putin başka bir yol seçti ve 24 Şubat’ta savaşa girdi." diye konuştu.
"Diplomatik çözüm bulmaya çalışan ülkeleri destekliyoruz." diyen Smith, Rusya’nın müzakerelerde iyi niyetli olmadığını iddia etti.
"Türkiye’yle dile getirdikleri endişeleri konusunda birlikte çalışmak çıkarımızadır"
Finlandiya’nın Helsingin Sanomat gazetesinden Pekka Hakala’nın, "Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğini en az 1 yıl bekletme kararının iki ülke ile NATO ve ABD için bir problem olduğunu düşünüyor musunuz?" sorusuna da yanıt veren Smith, üyelik konusunun haftalar ya da aylar içinde çözülecek bir konu olmasını umduğunu söyledi.
ABD’de Cumhuriyetçi ve Demokratların iki ülkenin NATO’ya katılımına destek verdiğinin de altını çizen Smith, "İki ülkenin başkentlerin onaylama sürecini hızlandırmak için neler yaptığını duymak cesaret verici." dedi.
Smith, kapalı kapılar ardında Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya güçlü bir desteğinin hissedildiğini de vurgulayarak, "Bu konuyu mümkün olduğunca hızlı ileriye taşımamız çıkarımızadır. Ancak Türkiye’yle dile getirdikleri endişeleri konusunda birlikte çalışmak da çıkarımızadır." değerlendirmesini yaptı.
Ukrayna’nın NATO’yu yeterli miktarda silah göndermemekle eleştirmesine de yanıt veren Smith, NATO’nun ittifak olarak Ukrayna'ya destek vermediğini ancak müttefiklerin bireysel olarak destek verdiğini söyledi.
Savaşın başından bu yana Ukrayna’nın ihtiyaçlarının değiştiğini söyleyen Smith, "Başta hava savunma sistemine odaklanmıştık ancak görüşmeler mühimmat yardımını görüşmeye dönüştü. Bir ara kıyı savunmasını görüşürken şimdi roket ve havanı görüşüyoruz. Görüştüğümüz konular değişti." ifadelerini kullandı.