Ticaret Bakanlığı, otomotiv sektöründeki stokçuluk, fahiş fiyat uygulamaları, spekülatif fiyat artışlarıyla mücadele kapsamında son dönemde art arda adımlar attı. Bakanlık, aldığı tedbirlerin yanında denetimlerini de yoğunlaştırdı.
Ticaret Bakanlığı, 6 Temmuz'da İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik'te değişiklik yaparak, ikinci el araçların üretici veya distribütör tarafından tavsiye edilen güncel satış fiyatının üzerinde fiyattan ilan yoluyla pazarlanmasına 1 Ocak 2024 tarihine kadar kısıtlama getirdi. Yarın itibarıyla yürürlüğe girecek bu uygulama, tüm gerçek ve tüzel kişilerin bireysel ve ticari ilanlarını kapsayacak.
Düzenlemeye göre, bu kısıtlama kapsamında, tüm gerçek ve tüzel kişiler, düzenlemeye aykırı ilan vermeleri halinde "ilan platformları" tarafından uyarılacak. Bu uyarıya rağmen söz konusu kısıtlamaya aykırı olarak verilen ilanları verenlere ilişkin bilgiler platform tarafından Bakanlığa iletilecek.
Bu kapsamda, düzenlemeye aykırı her bir ilan "ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti" kabul edilerek, ilanları verenler hakkında ilan başına 300 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
Bu nedenle, herhangi bir idari para cezasına maruz kalınmaması için, yeni yayınlanacak ve yayında olan taşıt ilanlarında fiyatın, tavsiye edilen güncel satış fiyatını geçmeyecek şekilde belirlenmesi önem taşıyor.
NOTERLER ENGELLİYOR
Öte yandan, Bakanlık, 6 ay 6 bin kilometre pazarlama ve satış kısıtlamasının uygulama süresini 1 Ocak 2024 tarihine kadar uzatmış ve bu düzenlemeye aykırı taşıt satışlarına da kısıtlama getirmişti.
Bu kapsamda, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesiyle satış yapanların yanı sıra 2023 yılı içinde yetki belgesiz en az 3 adet ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapan tüm gerçek ve tüzel kişilerin 6 ay 6 bin kilometre düzenlemesine aykırı satışları noterlikler tarafından engellenmeye başlandı.
Bakanlık, 2023 yılı içinde yetki belgesi olmadan, 3'ten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapan bireysel ve kurumsal satıcıları da tespit ederken, sayıları 4 bin 800 olan bu satıcılardan söz konusu satışlara ilişkin savunmaları talep edildi. Bu kişilere yönelik de gelecek dönemde para cezaları gündeme gelebilecek.
Bakanlık, konuya ilişkin yaygın ve yoğun denetimlere ülke genelinde devam edecek.
STOKÇULUK FAALİYETLERİNE BUGÜNE KADAR 75,2 MİLYON LİRA CEZA KESİLDİ
Öte yandan, bugüne kadar, pazarlama ve satış kısıtlamasına aykırı işlem tesis eden işletmelere 35 milyon 110 bin 527 lira idari para cezası uygulanırken, stokçuluk uygulamaları kapsamında 2021 ve 2022 yıllarında 15 yetkili bayiye 8 milyon 292 bin 360 lira, mayıs ayında tüketicilerin sıfır kilometre taşıtlara erişimini zorlaştırıcı uygulamalarda bulunduğu tespit edilen 4 yetkili bayiye 17 milyon 834 bin 400 lira idari para cezası kesildi.
Haziran ayı içinde ise müşterilerden taşıtın liste fiyatının üzerinde fiyat talep ettiği veya müşterileri aksesuar almaya zorladığı tespit edilen 10 yetkili bayiye 49 milyon 44 bin 600 lira idari para cezası uygulanmasına karar verildi. İdari para cezası uygulanan 4 yetkili bayinin ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgeleri de iptal edildi. Stokçuluk faaliyetlerine karşı gerçekleştirilen denetimler sonucunda Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu tarafından bugüne kadar 75 milyon 171 bin 360 lira idari para cezası uygulandı.
BAKAN BOLAT UYARMIŞTI
Ticaret Bakanı Ömer Bolat da göreve gelir gelmez otomotiv sektörü temsilcileriyle görüşmeler yaparak, konuya ilişkin yeni önlemler alınmasını sağlamıştı.
Bolat, yaptığı açıklamada, ilan sitelerinin 15 Temmuz'dan itibaren sıfır araç fiyatından daha yüksek ikinci el fiyatı koymamaları konusunda uyarıldığını belirterek, birkaç hafta içerisinde söz konusu piyasada istikrarı sağlayacaklarını, ellerinde başka enstrümanlar da olduğunu, adım adım ilerlediklerini söylemişti.
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç ise araç satış piyasasına ilişkin düzenlemeler ve denetimler sonrasında piyasaların rahatlamaya başladığına işaret ederek, "Daha önce vatandaşımız bayiye gittiği zaman araç bulamıyordu. Şimdi bayiler vatandaşları aramaya başladı. Bu manipülasyon köpüğünün biraz ortadan kalktığını görüyoruz. Sıfır araç bulununca ikinci el fiyatları da haliyle gerileyecek" ifadesini kullanmıştı.