Konya’nın merkez dışında, yani Selçuklu, Meram ve Karatay’dan sonraki en büyük ilçesi Ereğli’nin ismi nereden geliyor? İlk adı neyd? Ne zaman ilçe oldu? İşte tarihi milattan öncesine dayanan Ereğli'nin geçmişine yönelik merak edilenler…
EREĞLİ İLÇESİNİN ADI NEREDEN GELİYOR?
Ereğli’nin adını aldığı Bizans İmparatoru Herakliyüs adı, Yunan mitolojisinde yarı tanrılaşmış bir kahraman olan Herakles`ten gelmektedir. “Herakliyüs” kelimesi zaman içinde Türkçe'nin ses yapısına uygun olarak; Herakle > İrakle > Eregle.> Eregli.> Eregliyye > Ereğli şeklini almıştır.
Evliya Çelebi Seyahatnamesinde ise Alaattin Keykubat'ın Ereğli`den bir sefer dönüşü geçerken Peygamber Pınarı denilen (Şu anda Akhüyük köyünde bulunan) çamurun yaralı askerlerinin yaralarına şifa olduğundan dolayı buraya Erkili (Ereğli) dediği için adını buradan aldığı yazılır.
TARİHİ MİLATTAN ÖNCESİNE DAYANIYOR
Ereğli İç Anadolu ile Çukurova arasında geçit bölgesinde bulunduğu için pek çok devletin egemenliğine geçmiş, tarihte önemli savaşların merkezi ve geçit güzergâhı olmuştur. Anadolu’da M.Ö. 3000 ve 2000 yıllarında birçok şehir devleti kurulmuştur. Önce Hititler tarafından kurulan Tuvana Krallığı (Tyana–Heraklia) da bu şehir devletlerinden biri olup, 1200-742 yılları arasında merkezi Ereğli olmak üzere hüküm sürmüştür. Bu krallıktan günümüze Kral Warpalavas‘a ait İvriz Köyü (Aydınkent) kaya kabartması kalmıştır. Tuvana Krallığı’nın yıkılmasından sonra Asurluların egemenliğine geçen Ereğli pek çok savaşa şahit olmuştur. Ereğli M.Ö. 64 yılında bütün Anadolu ile birlikte Romalıların eline geçmiş 395 yılında Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılmasıyla Doğu Roma (Bizanslılar) İmparatorluğunun sınırları içerisinde kalmıştır.
Arapların Doğu Roma İmparatoru Heraklius‘u yendikleri Yermük savaşından sonra Adana ve Tarsus‘tan Toroslara kadar ilerleyen Hz. Ömer, Bizans akınlarına karşılık İç Anadolu‘ya yapılan akınlar sırasında Ereğli’nin gelirinin Beytül Mal’a gönderilmesini Bizans’a kabul ettirmiştir. Abbasi Devletinin zayıflamasıyla tekrar, Bizans hâkimiyetine geçen Ereğli’yi Bizanslılar bir üst olarak kullanmışlardır.
EREĞLİ NE ZAMAN ANADOLU SELÇUKLU TOPRAĞI OLDU?
Tarih boyunca Hitit, Asur, Kimmer, Frig, Lidya, Pers, İskender İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu ve Bizans idaresinde kalan Ereğli, 9 asırda Bizans ile Abbasiler arasındaki mücadeleye sahne olmuştur.
Ereğli, Malazgirt Savaşı’ndan altı yıl sonra (1077) Kutalmışoğlu Süleyman Şah zamanında Anadolu Selçuklularının eline geçmiştir. Ereğli, Anadolu Beylikleri zamanında Nure Sufi Bey'in kurduğu Karamanoğlu Beyliğinin 1250-1256 arası ilk başkenti olmuştur. Fatih Sultan Mehmet Han devrinde Osmanlı topraklarına katılmıştır. 20 asırda Bağdat Demiryolunun ilçeden geçmesi ile Ereğli’nin önemi daha da artmıştır.
Osmanlı Devletinin son döneminde Konya Vilayetine bağlı bir kaza merkezi olan Ereğli, Cumhuriyet döneminde de Konya'nın ilçesi olma durumunu devam ettirmiştir.
EREĞLİ NÜFUSU
Deniz seviyesinden 1054 metre yüksekte bulunan Ereğli’nin genel nüfusu 30 Aralık 2022 tarihi itibari ile Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine (ADNKS) göre 150 bin 978’dir. Bunun 76 bin 239’i erkek, 74 bin 739’sı kadındır.
2826.65 kilometrekare yüzölçümüne sahip ilçenin 87 mahallesi bulunmaktadır. İlçe halkının yarıdan fazlası geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır.
Ereğli’de yetişen siyah havuç, gıda ve kozmetik sanayinde doğal gıda boyası olarak kullanılmak üzere Avrupa ve Uzakdoğu ülkelerine ihraç ediliyor. Ereğli'de iki havuç işleme fabrikasının bulunduğunu, İlçemizde yılda yaklaşık 120 bin ton havuç üretilmektedir ve bunun yaklaşık 50 bin tonu başta Fransa olmak üzere Almanya, İtalya, Danimarka ile Uzakdoğu'da Japonya ve Kore'ye ihraç edilmektedir. Ereğli beyaz kiraz üretimiğle dünya çapında söz sahibidir.
İlçenin en önemli akarsuyu İvriz Çayı üzerinde kurulu İvriz Barajı, Ereğli'de hem tarım alanlarını sulamakta ve içme suyu ihtiyacını da karşılamaktadır.
İlçede baklagiller, sanayi bitkileri, meyve, sebze ve yem bitkileri yetiştirilmektedir.
EREĞLİ’DEKİ TARİHİ ESERLER
Ulu cami, Ağalar Mescidi, Rüstem Paşa Kervansarayı, Roma Hamamı kalıntıları, çeşitli dönemlerde yapılmış türbeler ve köprüler ilçenin önemli tarihi eserleri arasındadır.
Ereğli yakınlarında bulunan İvriz Kaya Anıtı Hititlerden günümüze gelen önemli bir kültür mirasıdır.
EREĞLİ BELEDİYE BAŞKANI KİM?
2009 yerel seçimlerinde Ereğli’de Belediye Başkanı seçilen Hüseyin Oprukçu, bu görevi 2014 yılına kadar sürdürdü. 31 Mart 2019’da Bağımsız Belediye Başkanı seçilen Hüseyin Oprukçu, kısa süre sonra MHP’ye katıldı. Oprukçu, evli ve 2 çocuk babasıdır.
Kaynak: Haber Dairesi